HOLTEN

Canadian War Cemetery

Holten, het Ereveld

In Nederland bevinden zich een aantal erevelden waar Canadese militairen zijn begraven, die zijn gesneuveld in de gevechten om Nederland te bevrijden. Eén van die erevelden bevindt zich in Holten en is het belangrijkste Canadese ereveld. Elk jaar worden er twee herdenkingen gehouden nml. op 4 mei en rond 11 november. Op 4 mei, onze eigen dag voor de Nederlandse Nationale Dodenherdenking, wordt er een officiële herdenking gehouden, waarbij vele Canadese veteranen aanwezig zijn. Naast vele autoriteiten (o.a. HKH Prinses Margriet) zijn er ook veel schoolkinderen. De scholen in Holten hebben het ereveld geadopteerd en de schoolkinderen worden zo betrokken bij de herdenkingen en het feit dat veel Canadese Regimenten de regio hebben bevrijd.

Overigens wordt op 4 mei in Vancouver (Canada), de thuisbasis van het Canadese Regiment The Seaforth Highlanders, ook een herdenking bij de Cenotaph op Victory Square gehouden. De Nederlandse gemeenschap, de (NL) veteranen, vertegenwoordigers van het regiment (erewacht en pipers) en medewerkers van het Consulaat der Nederlanden zijn daar dan aanwezig om respect en eerbied te betuigen aan de gesneuvelde Canadezen. Op 11 november is er dan de grote Gemenebest-herdenking, ongeacht op welke dag dat dan is.

Holten, een traditie

Op Kerstavond zijn de schoolkinderen er weer om een bijzonder gebruik uit te voeren: bij elke grafsteen wordt een kaars neergezet ter nagedachtenis aan elke gesneuvelde uit respect en eerbied, dat deze soldaten hun leven hebben gegeven om ons de vrijheid terug te geven. Een prachtig gebaar!

Holten en Seaforth

Holten is eigenlijk een logische keus geweest voor de Seaforth Highlanders of Holland. Het was immers het Canadese Seaforth Regiment dat o.a. de Gelderse Vallei heeft bevrijd en de meeste leden van de pipeband wonen in deze omgeving. Ook zijn een groot aantal Canadese Seaforth gesneuvelden begraven op Holten en dat alles heeft de keus mede bepaald. In 2005, tijdens de grote herdenking van 60-jaar bevrijding, was een detachement van het Canadese Regiment te gast in Nederland. Het detachement bestond uit de commanderend officier, officieren en manschappen en de gehele pipeband. De Nederlandse pipeband is toen officieel benoemd tot de vertegenwoordiger van het Canadese Regiment in Nederland met toestemming tot het dragen van de kilt (tartan McKenzie) en het voeren van de naam “Seaforth Highlanders of Holland”. De Nederlandse band heeft op haar beurt plechtig beloofd om op Remembrance Day een zgn. Memorial Service te verzorgen op het Canadese Ereveld. Uit praktische overwegingen gebeurt dit volgens het Britse ritme, op de tweede zondag in november.

Holten, het begin

In de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog hebben de Canadezen strijd geleverd in Noord en Oost Nederland. Daarbij zijn veel gesneuvelden te betreuren, die erg verspreid in een veldgraf werden begraven. De Commandant van het 2e Canadese Leger, de luitenant- generaal G.G. Simonds, vond de Holterberg een passende omgeving om m.n. de gesneuvelde Canadese militairen een laatste rustplaats te geven. Door de burgemeester werd dit kenbaar gemaakt bij het Ministerie van Oorlog, die op haar beurt er voor zorgde dat het benodigde grondstuk beschikbaar werd gesteld. In eeuwig durende bruikleen, het is in feite een stukje Canada. Voor altijd. De eerste terreinwerkzaamheden en aanleg werden uitgevoerd door Canadese militairen, die in afwachting van hun terugkeer naar het moederland (Canada) eraan hebben meegewerkt. In de zomer van 1946 hebben 1394 gesneuvelde militairen hun laatste rustplaats gekregen op dit ereveld. Het grondstuk bleek te groot te zijn voor het aantal graven. Zodoende werd het eerste gedeelte ingericht als heidetuin en bloeien er prachtige rododendrons. De Commonwealth War Grave Commission zorgt voor het onderhoud van dit grote ereveld. 

In totaal zijn hier 1394 militairen begraven, waarvan 1355 Canadezen. Van dit grote aantal behoren 27 militairen tot het Seaforth Highlanders of Canada Regiment.

Holten, de Memorial Service

Een Memorial Service heeft een aantal vaste elementen om eerbied en respect te betuigen aan alle gesneuvelde militairen. Het is een moment dat iedereen stil staat bij het feit dat deze militairen voor onze vrijheid hebben gevochten en het hoogste offer hebben gebracht. Die vaste elementen zijn:

1. Begroeting door de captain van de band
2. Enkele toespraken om te gedenken door de uitgenodigde autoriteiten, afgewisseld met gepaste muziek
3. De Act of Remembrance, de Last Post, 1 minuut stilte, het spelen van een Lament op de doedelzak en de Rouse
4. De Kranslegging
5. Het spelen van het Canadese volkslied: “O, Canada”
6. De afsluiting en dankwoord

De autoriteiten welke jaarlijks worden uitgenodigd zijn o.a. de burgemeester van de Gemeente Rijssen-Holten en een vertegenwoordiger van de Canadese Ambassade. Als genodigden zijn aanwezig de vertegenwoordigers van het Comité Welcome Again Veterans en de Ere-Seaforthers. Dit zijn Nederlanders die zich bij het Regiment hebben aangesloten tijdens de veldtocht door Nederland om te dienen als bv. vertaler of als liaison. Voor hun verdienste hebben zij een hoge Canadese onderscheiding gekregen en zijn benoemd tot Ere-Seaforther.

Het centrale deel van de Memorial Service is de herdenking zelf. Na het uitspreken van de Act of Remembrance wordt de Last Post geblazen. Tijdens het spelen van de Last Post, de minuut stilte en het lament wordt “half-stok” gevlagd. Het lament wordt op één doedelzak gespeeld. Een lament is een melodie met een zeer gedragen karakter en roept op om de doden te gedenken. Ter afsluiting wordt de Rouse geblazen en is het teken dat dit plechtige moment voorbij is. De vlaggen zijn dan weer in top gehesen.

Dan wordt als eerste de vertegenwoordigers van de Canadese Ambassade gevraagd de krans te willen leggen. Dat wordt gedaan uit naam van het Canadese volk en de Canadese Strijdkrachten. De genodigden wordt eveneens gevraagd hun krans of bloemen te willen leggen, zij worden hiervoor persoonlijk uitgenodigd door de captain. Aansluitend wordt door de Seaforth Highlanders, samen met de Ere-Seaforthers, een bloemstuk gelegd als vertegenwoordigers van het Canadese Regiment in Nederland. Tijdens het leggen van de bloemen wordt door de band passende muziek gespeeld. Na dit moment wordt een ieder verzocht naar de Canadese vlag te kijken voor het spelen van het Canadese volkslied. Het wordt door de gehele band op de pipes (doedelzakken) en drums ten gehore gebracht en heeft daardoor een bijzondere klank. Als afsluiting wordt elk jaar (op veler verzoek) de melodie “Highland Cathedral” gespeeld en na het dankwoord van de captain marcheert de band het ereveld af. Daarna komen alle genodigden tezamen in Holten voor een kop koffie en gaat iedereen huiswaarts.

Sinds kort heeft de begraafplaats in Holten ook een bezoekerscentrum.
Klik hier om de website te bezoeken.